Bazı kanser tiplerinin belli başlı nedenleri olabilmektedir. Örneğin akciğer kanseri için sigara kullanımının yüksek bir risk faktörü olduğunu söyleyebiliriz. Fakat birçok kanser tipinin birden fazla sebebi bulunmaktadır.

Genetik

Kanseri meydana getiren ana durum, hücrelerin kontrollü olarak bölünüp çoğalabilme yeteneğini kaybetmesidir. Kanserlerin %10’u genetik yatkınlık nedeniyle meydana gelmektedir.

Yaş

Tüm kanserler için ortalama tanı yaşı 66’dır. Fakat bazı kanser tipleri erken yaşta karşımıza çıkarken bazıları daha çok geç yaşlarda ortaya çıkar. Örneğin prostat kanseri geç yaşta karşımıza çıkar. Bundan dolayı gerekli yaşlarda ve gerekli sıklıklarda tarama testlerini yaptırmamız erken teşhis açısından çok önemlidir.

Fiziksel ve Çevresel Faktörler

Radyasyon, ultraviyole (UV) ışınlar ve asbest, kansere neden olduğu en iyi bilinen çevresel faktörlerdir. Radyasyon; lösemiye ve solid tümörlere, UV ışınları çeşitli cilt kanserlerine ve asbest, mezotelyoma ve akciğer kanserine neden olabilmektedir. İyileşmeyen yaralar, yanık sekelleri, inflamatuvar bağırsak hastalıkları da kronik inflamasyona yol açan ve dolayısıyla kansere yol açabilen fiziksel faktörlerdir.

İlaçların Kanser Üzerindeki Etkisi

İlaç kullanımı hastalığa yönelik şikayetimizi dindirmeye yardımcı olsa da uzun dönemde birçok yan etkiye neden olabilmektedir. Bunlar kanserin dışında kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, diyabet gibi günlük hayatımızda sıkça duyduğumuz kronik hastalıklar da olabilir.

Bunun çaresi günümüzde sıkça düşünüldüğü gibi ne olursa olsun hiç ilaç içmemek değildir. Doktorlar hastalara yarar-zarar oranına dikkat ederek bir tedavi planı izlerler. Size çok gerekli görmediği ilacı yazmaması aslında sizi korumaya çalıştığı içindir. Yazıyorsa da yararı zararından daha fazla olacağı içindir. Bundan dolayı hasta olduğunuz zaman iyi geleceğini düşündüğünüz her ilacı kendinize reçete etmeyin 🙂 İlaçlar şeker değildir. İstediğiniz zaman kullanmaya başlayıp istediğiniz zaman bırakmayın. 🙂

Kimyasal Ajanlar

Birçok kimyasal ajan çeşitli kanser tiplerine neden olabilmektedir. Fakat burada bahsetmemiz gereken ana grup tütün ve tütün ürünleridir.

Sigara kullanımının ilişkili  olduğu kanser tipleri:
Akciğer                                   Pankreas
Larinks                                   Meme
Mesane                                  Serviks
Böbrek                                    Kolon
Rektum                                   Yemek Borusu
Karaciğer                               Akut Miyeloid Lösemi

Sigaranın kansere yol açmasındaki en önemli faktör, sigara içme süresi ve tüketilen günlük miktardır. Sigaranın bırakılması kanser olma riskini azaltır. Fakat bu risk hiçbir zaman sigara içmeyen birinin düzeyine inmez.

Beslenme ve Fiziksel Aktivitenin Kanser Üzerindeki Etkisi

Obezite: Günümüzde sıklığı gittikçe artan obezite maalesef hem kanser riskini hem de diğer tıbbi nedenlerden dolayı da ölüm riskini arttırmaktadır.

Obezitenin ilişki olduğu kanserler:
Kolon ve rektum kanseri
Yemek borusu kanseri
Endometrium kanseri
Meme kanseri (özellikle postmenopozal)
Böbrek kanseri
Karaciğer ve safra kesesi kanserleri
Pankreas kanseri
Mesane kanseri
Non-Hodgkin lenfoma
İleri evre prostat kanseri

Alkol tüketiminin olması, meyve-sebze tüketiminin az olması, kırmızı et tüketimi kanser riskini arttıran faktörlerdendir.

Evet, maalesef kırmızı et de bu gruba dahildir. Düzenli kırmızı et ve işlenmiş et  tüketimi kolorektal kanser gelişme riskini arttırmaktadır. Peki hiç yemeyelim mi ? Bu konuda uzman kişilerin çeşitli görüşleri bulunup kesin bir doğru yoktur.

Düşük fiziksel aktivite; kolon, meme ve endometrium kanseri için major risk faktörlerinden biridir.